(حضرت آیت اللّه شهید میرعلى احمد عالم)

حضرت آیت اللّه شهید میرعلى احمد عالم^(ره) یکى دیگراز رجال علم، دانش، فضیلت وتقوى بود، او مرد متعهد و متعبد به اسلام، برخورد دار از روحیه‏ى مبارزه،آشنا بامکاتب مشهور جهان وداراى بینش سیاسى بود. او  علاوه بر تبلیغ وبیان معارف اسلامى براى توده‏هاى ملت، به تدریس و پرورش شاگردان باسواد مى‏کوشید، طلاب جوان وروشن‏را تربیت کرد.

شهید میرعلی احمد عالم^(ره) در سال ۱۳۰۶ خورشیدی در قریه خاک آغا باد آسیاب مرکز بهسود در خانواده مذهبی و علمی دیده به جهان گشود، پدرش از روحانیون و مدرسان بزرگ منطقه به نام «آخوند آقاى خاک آغا» شهرت داشت. مرحوم حضرت آیت الله سید ابراهیم، مشهور به حاجی آقای کلان جدبزرگوار حضرت آیت الله عالم در زمان عبدالرحمن خان  از منطقه تکانه ولسوالی جلریز به مرکز بهسود تبعید و در منطقه خاک آغا ساکن گردید. در قریه خاک آغا مسجد قدیمی وجود دارد که از سالیان متمادی و در شرایط مختلف، آن مسجد به عنوان مرکز فراگیری علوم دینی و حضور شخیصت های همانند؛ آیت الله سید ابراهیم مشهور به حاجی آقای کلان، آیت الله مقدس یکاولنگی، آیت الله میرعلی احمد حجت کابلی، آیت الله شیخ عزیزالله غزنوی و حجج اسلام؛ میرابوالقاسم، آخوندآغا، مرحوم آقای فاضل باد آسیاب، سیدسخیداد آخوند، حاج سید سلیمان و… در آن جا فعالیت‌های علمی و خدمات فرهنگی و اجتماعی داشتند و هرکدام مصدر خدمات فراوان دینی گردیدند.

قریه خاک آغا بخاطر حضور علمای بزرگ و همچنین  قدامت مسجد آن که به بیش از دو صدسال می رسد،  از جمله مناطق مشهور مرکز بهسود می‌باشد  و این مسجد پس از وفات حجت‌الاسلام والمسلمین مرحوم میرابوالقاسم تعمیر و توسعه یافت.

حضرت آیت الله شهید میر على احمد عالم در چنین منطقه و خانواده ای متولد و پس از آموختن سواد خواندن و نوشتن، پدر بزرگوارش او  را با مقدمات و ادبیات عرب آشنا کرد. شهید آقای عالم در آغاز نوجوانى چندین سال اساسات فقه و اصول را از محضر آیت اللّه میر على احمد حجت و آیت الله شیخ عزیزالله غزنوی آموخت.

همزمان با ادامه تحصیل و تدریس، ایشان مصدر خدمات فراوان اجتماعی، مخصوصاً در امور معارف و آموزش گردید. یکی از عمده‌ترین مشکلات مردم در مرکز بهسود نداشتن مکتب بود، در مرکز بهسود تا سال ۱۳۳۲ خورشیدی تنها یک مکتب ابتدایی در منطقه راقول بهسود موجود بود و جوانان سایر مناطق  اکثراً  از تحصیل محروم می ماندند، در چنین وضعیتی شهید آیت الله عالم، با ارتباطات شخصی خویش که با ولسوال و حاکم منطقه داشت تلاش فروانی نمود تا مکتب دولتی در باد آسیاب تاسیس گردد.

آیت الله عالم شهید در سال ۱۳۳۵ خورشیدی جهت فراگیری سطوح عالیه علوم منقول و معقول، وارد حوزه علمیه قم و تهران گردید، در حوزه‏ى  علمیه‏ى قم از محضر آیات عظام هر یک: میرداماد، منتظرى، راشدى، فلسفی و … کسب فیض و سالیانی متمادی در حوزات علمیه ایران به سر برده و از محضر اساتید بزرگوارى چون؛ شهید مرتضى مطهرى، حسن زاده‏ى آملى و مرحوم الهى قمشه‏اى در مدرسه‏ى مروى تهران دررشته‏هاى گوناگون مانند؛ فلسفه، هیأت، کلام، فقه، اصول و رجال استفاده برد.

وی سال ۱۳۴۰ خورشیدی در اوج اختناق صدارت محمد داودخان به وطن بازگشت  و در کابل منزل شهید استاد مبلغ که شاگردان معظم له بود مستقر و پس از مطالعه اوضاع و احوال سیاسی کشور، صلاح بر این شد تا مدتی ساکن بهسود و از سال ۱۳۴۰ تا ۱۳۴۳ در بهسود به تدریس و تبلیغ پرداخته و در زمستان ۱۳۴۳ مصمم گردیده تا به کابل بازگردد و سالیان متمادی علاوه برپایی نماز جماعت، سخنرانی و بیان احکام در قلعه‏ى شهاده کابل و حسینیه‏ى عرفان به تدریس و تربیت طلاب و دانشجویان علوم مختلف اهتمام ورزید. آقاى عالم از معدود کسانى بود که آگاهى ژرفى از فلسفه داشت. او مباحثات فلسفى و علمى زیادى با دانشمندان، استادان، طلاب مدارس و محصلین دانشگاهی و پیروان مکاتب مختلف فلسفى و سیاسى انجام مى‏داد. در اکثر این مناظرات طرف پیروز خود ایشان بود و با توشه‏ى علمى که داشت در اکثر سخنرانى‏ها و تجلیل‏ها او را دعوت مى‏کردند.

آیت الله عالم شهید، پس از وفات مرحوم حضرت آیت الله العظمی حکیم^(ره) ایشان از مرجعیت حضرت امام خمینی^(ره) حمایت و به عنوان وکیل عام و تام الاختیار از سوی آن مرجع بزرگوار در امور  وجوهات شرعیه توظیف گردیده بود.[۱]

شهید آیت الله عالم مرد پارسا و زندگى ساده ای داشت، او با تزویر و ریا مخالف بود و بر ضد منکرات پیکار مى‏کرد و روابطش با کارگذاران و عمال رژیم‏هاى مختلف هیچ وقت حسنه نبود، علمای بزرگ، مخصوصاً اساتیدش او را به دیده قدر می دید و در نزد آنان از جایگاه خاصی برخور دار بود، بیاد دارم آن زمان که من(سیدداود شهیدی) در حوزه علمیه قم تحصیل می نمودم یکی از روزها حضور حضرت آیت الله العظمی منتظری رسیدم، پس از آنکه ایشان مرا شناخت که برادر زاده شهید آیت الله عالم هستم، در جمع از علما در مورد شخصیت آقای عالم شهید بسیار سخن گفت و در اخیر دعا کرد که خداوند آزادی ایشان را فراهم نماید.

از آیت الله  عالم شهید آثار علمی در فقه، اصول و فلسفه  که تا هنوز به چاپ نرسیده  به صورت دست نویس موجود است، از وی دو فرزند یکی فرزند ارشدش داکتر میر ابوطالب عالم که اکثراً در برنامه ها دوشا دوش پدر همکارهمیشگی وی بود و دیگر انجنیر سیّد على آقا که در دوران حیات پدر هردو برادر دانشگاه کابل تحصیل می نموند و از شخصیت‌های علمی و فکری جامعه ما هستند.

پس از به قدرت رسیدن کمونیست‌ها در اواخر سال ۱۳۵۷ خورشیدی آیت الله عالم را همراه جمع کثیری از علما و روحانیون طراز اول کشور  زندانى و به شهادت رسانیدند.

با دستگیری علما و اقشار مختلف جامعه، قیام‌های مردمی آغاز و در ولایات به فتوای علما، مناطق زیادی آزاد گردیدند.  همزمان با خیزش‌های مردمی در مناطق مرکزی، خانواده شهید آیت الله عالم در جهاد مردمی حصه اول و دوم بهسود مربوط ولایت میدان وردک  نقش برجسته را ایفا نمودند و به فتوای علما، مخصوصاً مرحوم آیت الله بهشتی^(ره) علما و متنفذین بهسود به فرماندهی مرحوم ارباب غریب داد(مشهور به رئیس غریب داد) و استاد محمداکبری با قیام مسلحانه حصه اول و دوم بهسود تا دره میدان وردک را از وجود نیروهای دشمن پاکسازی نمودند و مرحوم رئیس غریب داد، شهید سیّد ولی محمد، مشهور به سید خان، مرحوم میرخادم، شهید ارباب محمدنسیم سلطانی، مرحوم سید آقاحسن حسینی، حاجی شاه حسین سجادی، شهید حاجی عبدالحسین محمدی، سید فروتن، حاجی آقا زاده، سید شاه مرتضی قاسمی، میرحسن، محقق، فصیحی، قاسمی، ابراهیمی، مشفق و ده‌ها چهره ی پرصلابت دیگر، پرچم مبارزه و مقاومت را در کوه پایه های بابا، بر افراشت و کوتل «اونی» را سنگر آزادی و عدالت خواهی ساخت و بدینسان نام خود را به لیست افتخار آغازگران جهاد علیه اشغالگران کشور به ثبت رسانید.[۲]

شهید سیّد ولی محمد، برادر شهید آیت اللّه میرسیّدعلى احمد عالم که انسان شجاع و عیارگونه بود و از میان فرماندهان آغازین جهاد در منطقه‏ى بهسود به قوّت ایمان، ایثار وشجاعت شهرت داشت، او فرماندهى شجاع وجوان مرد دلیرو دلسوز بود، وعشقش در راه خدمت به جامعه اسلامی جدى وبى ریا و  از شهداى آغازین جهاد علیه کمونیست‌ها و در تمام عمرشریفش هیچ گاه در برابر زورگویان و ظالمان تسلیم نشد و  با نبرد قهرمانانه  در میدان جنگ، پس از آتش زدن  درب اداره مرکز بهسود و در حین ورود به داخل قرار گاه دشمن، خلقی ها با نیرنگ و فریب، مجاهدین را اغفال نموده و او در همانجا  به شهادت‏رسید و هم اکنون مقبره آن شهید بزرگوار در زادگاهش مورد احترام  وزیارتگاه خاص و عام می‌باشد.

فرزندان شهید ولی محمد نیز در جهاد نقش خوبی را ایفا نموده و مخصوصاً حجج اسلام، سیدجواد شهیدی مشهور به آقارضا شهید زنده دوران جهاد اسلامی و سید داود شهیدی علاوه ترتحصیل در علوم حوزوی در جهاد نیز حضور فعال و برجسته‌ی شان ایفا نموده‌اند.[۳]

[۱] . اظهارات انجنیر سیدعلی آقا عالم، فرزند حضرت آیت الله شهید عالم.

[۲] . مصاحبه با حجت‌الاسلام سید داود شهیدی، فرزند شهید سیدخان .

[۳] . کوثرالنبی(چاپ دوم)، ص ۳۶۹، سیدجعفرعادلی حسینی

– از تبار شاه علی مردان، ص ۱۲۵ .