نگارنده از سال ۱۳۶۷ خورشیدی بدینسو افتخار آشنایی و همکاری نزدیک در امورات فرهنگی با فقید سید حسین انوری را داشته‌ام، مخصوصا در پنج سال اخیر زندگی آن مرحوم در امورات فرهنگی و اعلام مواضع رسمی از طریق بیانیه و اعلامیه در رسانه های جمعی و شبکه های اجتماعی به‌عنوان رئیس کمیسیون فرهنگی حزب حرکت اسلامی وی را همراهی نمودم.

فقید سید حسین انوری از فرماندهان و رهبران نسل اول جهاد، سال ۱۳۹۵ خورشیدی جهت تداوی به کشور هند سفر نموده بود، بتاریخ ۱۵ سرطان ۱۳۹۵ خورشیدی(۲۹ رمضان ۱۴۳۷ هجری قمری) در سن ۶۰ سالگی بر اثر بیماری دارفانی را وداع گفت و این خبر در شب عید فطر فضای مجازی را غم‌آلود کرد و کاربران شبکه‌های اجتماعی با انتشار پُست‌های گوناگونی یاد و خاطراتش را گرامی داشتند.

رهبر فقید حزب حرکت اسلامی پس از مکالمه تلفنی با نگارنده، پیامی را بمناسبت عید سعید فطر حدود ۴۸ ساعت قبل از وخیم شدن وضعیت مریضی أش(۲۷ رمضان ۱۴۳۷ هجری قمری/ ۱۳ سرطان ۱۳۹۵ خورشیدی) جهت نشر آن در هفته نامه مردم، رسانه ها و شبکه های اجتماعی ارسال و در آن پیام آمده بود: «صلح در افغانستان مستلزم تفکر جمعی، اتحاد سراسری و همبستگی می‌باشد.»

نگارنده به مناسبت فرا رسیدن دومین سالیاد سپهسالار جهاد افغانستان، متن آخرین پُست تلگرامی مرحوم سید حسین انوری را به اشتراک گذاشته که به شرح ذیل است:

رمضان، ماه رحمت و مغفرت و ماه ضیافت الهی است، اکنون در میعادگاه فطر به پایان رسید و جان‌های بی‌قرار را پس از یک ماه تهجد و پرهیزگاری سرشار از عطر دل‌انگیز ایمان نمود.

عید فطر زمان شکفتن گل‌های ایمان در دل و جان انسان است. تحفه خداوند به مؤمنانی است که با سلاح روزه به غبار روبی خانه دل پرداخته و به جای آن اخلاص و ایمان را جایگزین و گلبوته‌های صبر و مبارزه با نفس در جان‌ها شکفته می‌شود.

عید سعید فطر و طلوع ماه شوال را به مسلمانان، به ویژه مردم شریف افغانستان تبریک گفته و از پیشگاه قادر لایزال مسئلت دارم که ما و جمیع مسلمین را از آمرزیده ‌شدگان این ماه پر برکت قرار دهد.

امسال مردم ما درحالی به استقبال عید سعید فطر می‌روند که افغانستان هنوز هم درآتش جنگ و اختلاف می‌سوزد و روزنه‌های واقعی بطرف برقراری صلح و ایجاد فضای امنیت و آسایش درکشور گشوده نشده است.

ملت مسلمان ما بخاطر نجات از وضعیت کنونی و تامین صلح در افغانستان باید راه حل مناسبی را جستجو کند و این مسئله مستلزم تفکر جمعی، اتحاد سراسری تامین همبستگی میباشد که ملت ما با نیروی متحدانه، جنگ را مهار و صلح را برقرار کنند.

اینک با استفاده از این فرصت نکات ذیل را قابل یادآوری می‌کنم:

1. ۱٫ بدون تردید تأمین صلح و ثبات افغانستان نیازمند همکاری و هماهنگی کشورهای منطقه بوده و آنان باید در این راستا نقش مؤثری ایفا نمایند.
2. ۲٫ مردم افغانستان خواستار صلح و ترقی هستند، دولت و طالبان و دیگر مخالفین حکومت باید روی مکانیزم معقول و منطقی تصمیم بگیرند، ما در روند مصالحه با طالبان و سایر مخالفان حکومت در افغانستان زمانی به موفقیت دست خواهیم یافت که روش معقول برای برقراری صلح دایمی و مشارکت نمایندگان واقعی مردم افغانستان در میز مذاکره شامل باشند و این جانب که سالهای جهاد و پس از آن در خدمت مجاهدین و ملت خویش بودم، تنها راه بیرون رفت از این معضل را پناه بردن در شعاع دستورات اسلام عزیز می‌دانم.

از طرف‌های درگیر می‌خواهم که با غرور اسلامی و ملی‌تان برنامه صلح را بپذیرید که این اقدام شما عامل توانمند شدن دولت و ایجاد صلح و صفا در کشور و امنیت سرتاسری خواهد شد.

3. ۳٫ جامعه اسلامی ما بیش از ۳ دهه مورد دستخوش حوادث ناگوار سیاسی، امنیتی، اقتصادی و اجتماعی قرار داشته و دارد که عاملین اصلی این رویدادها بی‌اعتمادی میان مردم و دولت ها بوده است.

متاسفانه در حکومت وحدت ملی نیز از سیاست چندگانه و نحوه‌ کارکرد حکومت و دولت‌داری، تجربه‌ تلخی داشتیم و امیدوارم حکومت فعلی در قبال عملکرد گذشته خویش در مقاطع مختلف تجدید نظر و در محوریت قانون اساسی، تامین عدالت اجتماعی، تحقق توسعه متوازن، حقوق شهروندی و ترویج شایسته سالاری تغییرات اساسی آورده و از تمامی اقوام و ملیت‌های تابع به دور از هرگونه نگرش های منفی، نمایندگی کند که خلاف آن، مغایر با دستورات دین مقدس اسلام و قانون اساسی کشور خواهد بود.

4. ۴٫ با تأسف اختلافات و کشمکش بین ملت‌های مسلمان در برخی کشورهای اسلامی به نقطه اوج خود رسیده و این معرکه روزانه جان صدها تن مسلمان روزه دار را گرفته، امیدوارم کشورهای اسلامی هوشیار باشند و همبستگی‌شان را در برابر توطئه دشمنان اسلام حفظ کنند، همبستگی و هم‌پذیری، باعث پیشرفت و بالندگی جامعه شده و زمینه تحکیم عدالت اجتماعی را به میان خواهد آورد.

از پیشگاه خداوند تبارک و تعالی استدعا می‌کنم تا همبستگی، عزت و آزادی امت اسلامی را به نتایج منطقی آن رسانیده مسلمانان صالح را به سرنوشت امت اسلامی حاکم سازد.

5. ۵٫ در شرایط کنونی که دشمنان اسلام تلاش دارند تا به بهانه‌های مختلف، اختلاف و نفاق را بین امت اسلامی ایجاد، مردم و حکومت نیز در عدم تصمیم واحد از سوی علمای شیعه و سنی به تبعیت برخی کشورهای اسلامی باعث اختلاف شوند.

در چنین شرایط و زمانی می‌طلبد که بین علمای پیروان مذاهب جعفری و حنفی(مخصوصا شورای علمای سرتاسری و شورای اخوت اسلامی) روئیت هلال ماه‌های رمضان و شوال که طی سال‌های اخیر اذهان مؤمنان را نسبت به استهلال حساس ساخته، با ایجاد کمیسیون مشترک استهلال ماه‌های قمری، بخاطر تقویت اخوت و همبستگی بیشتر میان جامعه اسلامی، مخصوصا در مقوله رؤیت هلال شاهد ایجاد کمیسیون مشترک جهت رصد هلال با امکانات مجهز و پیشرفته و حمایت دولت و شعاع قانون اساسی باشیم.

شایسته است، فقها و عالمان دینی مذاهب اسلامی با هم‌فکری و هم‌اندیشی، روزنه‌های انشقاق و تفرقه در بین مسلمین را بسته و جلوه‌های وحدت، همدلی و هم‌گرایی را در عرصه‌های مختلف به منصه ظهور برسانند که رسالت و مسئولیت علمای دینی در قبال جامعه یکپارچه و متحد سنگین و مردم مسلمان افغانستان نیز نیاز مبرم به چنین برنامه‌ای دارند و به امید صلح، دوستی و حاکمیت اسلام عزیز در افغانستان و جهان…

گفتنی است کارکرد مرحوم انوری در عصر جهاد و مقاومت، دوران حکومت مجاهدین، دور دوم سیاست، مدیریت و سازندگی پسا طالبان و حضور جامعه جهانی ضرورت تحلیل جامع و مستند را می‌طلبد، نگارنده در حد معلومات و یاد داشت‌هایی که در این زمینه در اختیارم قرار دارد، در آینده نزدیک زیست نامه و میراثی را که فقید سید حسین انوری به مردم افغانستان گذاشته اند، در مجموعه‌ی تحت عنوان«سپهسالار جهاد» و نیز مجموعه‌ی «خاطرات‌من» منتشر خواهد شد.

در نظراست بر اساس مستندات از دوران جهاد بدینسو، در هردو مجموعه علاوه بر تحولات سیاسی چهار دهه‌ی اخیر کشور، از حزب حرکت اسلامی به عنوان یکی از احزاب قدرتمند جهادی در چهار دهه‌ی گذشته‌ی کشور، نقاط قوت و ضعف آن تفصیلا بحث و موارد زیر نیز نگاشته شده است:
۱٫ چه عوامل و انگیزه باعث گردید تا این حزب یکی از احزاب قدرتمند جهادی در سطح کشور و بین الملل مطرح گردد؟

2. حضور مرحوم انوری در جهاد، صلح، مقاومت، مدیریت سیاسی، خدمات و باز سازی در مناطق محروم کشور و دفاع از ارزشهای اسلامی و ملی…
3. ۳٫ با اعتمادی که اقشار مختلف، بیوت بزرگان کشور، مومنین، مجاهدین و خانواده های شهداء به مسئولین حزب حرکت اسلامی داشته اند، سرمایه های هنگفت مالی حزب که از اعتبار، دست مزد و عرق جبین مومنین، جهاد مردان بی ادعا و شهدای گمنام کمایی گردیده بود، جهت شفافیت و سرنوشت آن چه کسانی پاسخگوهستند؟
4. ۴٫ بررسی عوامل فاصله گرفتن شخصیت های تاثیر گذار و انشعابات در مراحل مختلف دوران جهاد و مقاومت (یکی از مهم ترین عوامل انشعاب حزب حرکت اسلامی مردم، اختلاف در توافق و مخالفت با گروه طالبان) و در نتیجه دو طرز فکر در مراحل مختلف به انشعابات حزب انجامیدریشه یابی گردیده است.
5. عوامل عدم رسیدگی به پرونده های قتل‌های زنجیره‌ی و حذف فیزیکی شخصیت های تأثیر گذار حزب…
6. تفکیک میان جهاد گران واقعی در خطوط مقدم جبهه در برابر متجاوزین و حکومت دست نشانده روس‌ها و شعله وران جنگ‌های خانمان سوز داخلی در مناطق مرکزی و نیز دهه‌ی هفتاد در کابل و برخی ولایات دیگر کشور و همچنین دست آورد مجاهدین واقعی در انحصار افراد خاص و با استفاده از عنوان جهاد…
7. چالش و معضلات در میان هوا داران حزب حرکت اسلامی پسا انوری و موارد دیگر…

در نهایت سعی بر این شده که محتوای هردو اثر، با استناد به مراجع موثق در دست داشته انجام گردد.

با احترام
سید جعفرعادلی«حسینی»

۱۶ سرطان ۱۳۹۷ خورشیدی